سنگ گرانیت چیست؟ مشخصات، انواع و کاربردهای آن

یکی از فراوان ترین سنگ های پوسته زمین که جز سخت‌ترین و فراوان ترین سنگ های ساختمانی نیز به حساب می‌آید، سنگ گرانیت است. این سنگ جز سنگ های آذرین است و در شرایط سخت و ویژه‌ای به وجو می‌آید. بنابراین می‌توان سختی بسیار بالایی را به آن نسبت داد. از همین جهت است که کاربرد آن در ساینده سنگ‌ها و شکل دادن و جلا دادن به انواع مواد از جمله فلز، چوب، سنگ و پلاستیک قابل بررسی است. هم‌چنین می‌توان از آن در سنگ قبرها گرفته تا ساختمان سازی و مجسمه سازی استفاده کرد. با وجود چنین فراوانی و کاربردهای متعدد، در ادامه مقاله بیشتر با سنگ گرانیت و کاربردهای بی‌نظیر آن آشنا خواهید شد. 

سنگ گرانیت چیست؟

برای اینکه بتوان از کاربردهای سنگ گرانیت اطلاعاتی را کسب کرد و از آن در موارد مختلف استفاده نمود، نیاز است ابتدا به سوال سنگ گرانیت چیست؟ پاسخ داد‌. گرانیت ریشه در کلمه لاتین گرانوم دارد و به معنای دانه است. این سنگ از نوع سنگ آذرین درونی با دانه‌ های درشت کریستال کوارتز است. به این معنا که پس از سرد شدن گدازه در سطح زمین یا نزدیک آن به وجود می آید.

سنگ های آذرین زمانی تشکیل می شوند که ماگما به سطح زمین برسد. هنگامی که ماگما کامل به سطح زمین نمی رسد، به آرامی سرد شده و در زیر سطح زمین به دام می افتد، سنگ آذرین درونی به مانند سنگ گرانیت تشکیل می‌شود. این سنگ خود از چند کاتی تشکیل شده است. به‌گونه‌ای که با مشاهده ‌ی آن از نزدیک متوجه حداقل 2-4 رنگ سفید، صورتی، خاکستری و سیاه خواهید شد. به علاوه از آن جایی که سنگ گرانیت حاصل سرد شدن تدریجی ماگما است، بلورهای مواد معدنی به خوبی در آن قابل مشاهده هستند. 

مشخصات سنگ گرانیت کدام‌اند؟

بعد از فهمیدن اینکه سنگ گرانیت چیست؟ بهتر است تا تعدادی از مشخصات آن مورد بررسی قرار گیرند؛ به این ترتیب است که استفاده از آن در تولید ساینده سنگ نیز توجیه خواهد شد.

• سنگ گرانیت به عنوان رایج‌ترین و قدیمی‌ترین نوع سنگ های ساختمانی، دارای بافتی درشت دانه است.
• در آن کریستال های درشت و درهم تنیده از کوارتز نیمه شفاف تا مایل به سفید، فلدسپات سفید تا صورتی تیره و میکاها و آمفیبول‌های تیره‌تر دیده می‌شوند.
• بلورها در این سنگ تقریبا هم اندازه هستند و بنابراین به رنگ نسبتا روشن مشاهده می‌گردد.
• به‌علاوه نوع تشکیل آن نشان می‌دهد که گرانیت ها معمولا رگه یا فسیل ندارند.

ساختار کلی خانواده سنگ گرانیت

البته می‌توان تفاوت‌هایی در خانواده سنگ گرانیت مشاهده کرد که علت تفاوت در کانی‎ها و تفاوت‌های ظریف در بافت آن‌ها است. این خصوصیات ظاهری و فیزیکی معمولا به ساختار تشکیل دهنده سنگ‌های طبیعی گرانیت برمی‌گردد. از طرفی دیگر شکل ظاهری و رنگ سنگ نیز اطلاعات بسیار زیادی را می توانند از ساختار سنگ بیان کنند. هم‌چنین ظاهر سنگ را میزان و مواد معدنی موجود در ساختار آن تغییر خواهد داد. در سنگ گرانیت آن ماگمایی که سنگ را تشکیل می‌دهد دارای کانی‌های کوارتز، فلدسپات و میکا، آمفیبول و برخی مواد معدنی دیگر است. بر این اساس می‌توان ترکیب آن را به 20 تا 60 درصد کوارتز و 35 تا 90 درصد فلدسپات قلیایی تقسیم کرد. برای آشنایی بیشتر با این مواد بهتر است هر کدام جداگانه معرفی شوند: 

• فلدسپات: این ماده به وفور در گرانیت وجود دارد. دلیل آن هم رنگ خاکستری، سفید، صورتی مایل به قرمزی است که در سنگ ایجاد می‌کند. 
• کوارتز: این ماده یک نوع ماده‌ی معدنی است که شفاف بوده و بی‌رنگ یا خاکستری جلوه می‌کند. 
• آمفیبول: آمفیبول جلای شیشه ای داشته و به رنگ تیره نمود می‌کند. 
• میکا: این ماده گروهی از ورق های سیلیکات آلومینیوم به همراه سدیم و پتاسیم است. 

انواع سنگ های گرانیت

در هنگام شروع بحث درباره انواع سنگ گرانیت چندین شاخص مطرح می‌شوند. این سنگ‌ها از نظر زمان تشکيل به سه دسته کلی تقسیم بندی می‌شوند. 

• سنگ‌هایی که در دوران قبل از زمین شناسی در حدود دو میلیون سال پیش تشکیل شده‌اند‌. از این سنگ‌ها به دلیل اینکه در زمان کوه زایی به وجود آمده‌اند، در زمینه سنگ های تزیینی کاربرد ندارند. کاربرد آن‌ها گاها در ساینده سنگ گرانیت دیده می‌شود. 
• دیگر نوع سنگ‌های گرانیت در دوران مزوزوئیک و سنوزوئیک پدیدار شده‌اند. این سنگ‌ها برخلاف دسته قبلی به دلیل زیبایی منحصر به فردی که دارند، در کاربردهای ساختمان سازی مورد استفاده قرار می‌گیرند. 

بر همین اساس که تفاوت سنگ‌ها بسته به زمان، مکان و شرایط تشکیل با یک دیگر باعث ایجاد تنوع در طرح و رنگ می‌شود. معمولا از روی رنگ اکثریت کانی تشکیل دهنده سنگ گرانیت، رنگ اصلی آن نامگذاری خواهد شد. دیگر دسته بندی سنگ‌های آذرین گرانیتی بر اساس سورت بندی اتفاق می‌افتد. این دسته بندی به صورت فروش به 3 درجه سوپر، ممتاز و یک در بازار عرضه می‌شود. عواملی همچون نوع سنگ، ساب سنگ، ابعاد سنگ و گونیا بودن ابعاد، عدم وجود غده و عدم شکستگی، ترک و لب پر بودن سنگ نوع سورت بندی سنگ را تعیین می‌کنند‌. 

کاربرد سنگ گرانیت 

برای اینکه بتوان کاربرد این سنگ‌های آذرین را در ساینده سنگ گرانیت و دیگر کاربردها مانند سنگ‌های ساختمانی، سنگ‌های تزیینی، پله‌ها و… ثابت کرد، می‌توان ویژگی های این سنگ را مورد بررسی قرار داد. این ویژگی‌ها نشان می‌دهند که سنگ گرانیت برای ساینده گرانیت بسیار مناسب خواهد بود؛ زیرا که ساینده‌ها جهت یکدست نمودن سطوح، از بین بردن زبری و زوایای اضافی، از بین بردن لایه اکسید شده، پرداخت و برق انداختن سطح کار به جنس، ابعاد و مقاومت ذرات ساینده ‌ای که بر میزان براده برداری تاثیر می‌گذارند، احتیاج پیدا می کنند. یک سنگ گرانیت ویژگی‌های لازم را دارد.

1. اولین ویژگی که اصل یک سنگ آذرین درونی است، مقاومت بالا و طول عمر و دوام بسیار زیاد این سنگ است. 
2. از آن جایی که این سنگ از طبیعت برگرفته شده می‌تواند با سایر مصالح ساختمانی مثل شیشه، فولاد و چوب سازگاری خوبی داشته باشد.
3. مقاومت بالای این سنگ گرانیتی باعث مقاومت در برابر ساییدگی، خوردگی و فرسایش نیز خواهد شد. به علاوه در برابر فشار نیز مستحکم خواهد بود. 
4. هم‌چنین نسبت به تغییرات شرایط جوی از خود مقاومت نشان داده و در اثر سرما یا گرمای ناگهانی کمتر دچار تخریب می شود.
5. ویژگی اصلی این است که سنگ گرانیت از جمله سنگ های بسیار سخت و بادوام است که از قابلیت ساب پذیری بالایی برخوردار می باشد.
6. از جهتی دیگر شرایط نگهداری این سنگ بسیار آسان است. 
7. با توجه به اینکه قرار است به عنوان ساینده سنگ استفاده شود، به راحتی خش برنمی دارد و مقاومت بالایی در برابر ضربه و خش از خود نشان می دهد‌.

جمع بندی 

سنگ گرانیت از نمونه سنگ‌های آذرین درونی است که از سرد شدن ماگما به تدریج تشکیل می‌شود. این سنگ با مقاومت بالا در برابر ساییدگی و خوردگی و هم چنین ضربه و خط و خش کاربرد در ساینده سنگ دارد. از طرفی دیگر می‌توان رنگ‌های مختلفی از این نمونه سنگ را در طبیعت مشاهده کرد.